Adana siyasi tarihi üzerine araştırmalarını sürdüren kucuksaat.com Kurucusu Taner Talaş, Damar Arıkoğlu’nun hatıratında ilginç bir bilgiye rastladı.

Atatürk’ün yakın arkadaşı olan, aralıksız yedi dönem milletvekilliği yapan, Milli Mücadele döneminin Adana cephesinde önemli görevlerde bulunan Damar Arıkoğlu hatıratında ilginç bir bilgiye yer aldı.

Fransızlar tarafından Adana’nın işgal edilmesi nedeniyle birçok varlıklı ailenin Adana’dan Konya’ya taşınması üzerine, milli mücadeleye destek toplamak amacıyla Konya’ya giden Damar Arıkoğlu, Konya’da ikamet eden Adanalı işadamlarından yardım topladı.

Damar Arıkoğlu hatıratının ilgili bölümünde “Ereğli kaymakamı Avni Doğan Bey'in himmetiyle Adana’ya gitmekte olan Pamukçuzade Hüsnü ve Keresteci Mustafa beylerin yepyeni iki Chevrolet otomobil hediye etmeleri ayrıca bize bir sermaye olmuştu. En iyi şekilde istifade edilmesini düşünüyor, mazbut bir yerde muhafazasını temin etmiş bulunuyorduk” ifadelerine yer verdi.

Anlatımının devamında “Birkaç gün evvel yeni tayin edilen 11. Fırka Kumandanı Yarbay Arif Bey'e hoş geldin ziyaretini yapmıştık. Arif Bey, kendisinin aslen Adanalı olduğunu, elinden gelen yardımları esirgemeyeceğini vadetti. Biz de bu söz karşısında otomobilden bir tanesini Arif Bey'e hediye ettik, ikincisini de Mustafa Kemal Paşa’ya Ankara’ya gönderdik” ifadelerine yer verdiği görüldü.

Hediye edilen Chevrolet marka iki otomobilden birinin sahibi olan Yarbay Arif Bey, Atatürk’ün çok yakınında yer almış ancak cumhuriyetin ilan edilmesinin ertesinde, Atatürk’e düzenlenen İzmir Suikasti'nde yer almış ve idam edilmiş bir kişi olarak ayrıca dikkat çekici bulundu.

Arif Bey kimdir?

1882 yılında Adana'da doğdu. Karakeçili aşiretinden Yusuf Ziya Bey’in oğludur. Ayıcı lakabı, İnegöl yakınlarındaki Boğazova ormanlarında bulduğu yavru ayıyı yanına alıp tırnaklarını ve dişlerini çektirdikten sonra bu ayıyı uzun süre yanında tutmasından gelmektedir. Askerlik hayatı boyunca; 5. Tümen Kurmay Başkanlığı, Piyade Okulu, Doğu Orduları Geri Bölge Müfettişliği Kurmay Başkanı, 11. Tümen, 3. Grup, Başkomutan Sekreteri, 3. Kolordu Komutanlığı’nı komuta etti. Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’na katıldı

10 Ocak 1902 tarihinde Harp Okulu’nu, 11 Ocak 1905 tarihinde de Harp Akademisi’ni bitirdi.

1909-1911 yılları arasında Almanya’da mesleki eğitim ve öğrenim gördü. Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı’na katıldı. 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Paşa’nın kurmay ikinci başkanı olarak Bandırma Vapuru’yla Samsun’a çıkan 48 kişi arasında yer aldı. 1917 yılında “Anadolu İnkılabı ve Mücahedat-ı Milliye Hatırası” ismindeki kitabı kaleme aldı. Nisan 1920 tarihinde 11. Tümen komutanı oldu. Pozantı Kuşatması ve Düzce Ayaklanması’nın bastırılmasında görev aldı.

10 Ocak 1921 tarihinde Miralay rütbesine terfi etti. Birinci ve İkinci İnönü Muharebesi’ne katıldı. Temmuz 1921 tarihinde 3. Grup Komutanı olarak Kütahya-Eskişehir Muharebeleri’nde görev aldı. Ancak Kütahya-Eskişehir Muharebeleri’nde cephe emrini sebepsiz yere geciktirmek ve bu geciken emrin cephenin yarılmasına sebep olması gibi mühim hataları nedeniyle İsmet Paşa tarafından görevinden alınarak Başkomutanlık Genel Sekreterliği görevine getirildi. 14 Ocak 1922 tarihinde 3. Kolordu Komutanlığı’na atandı.

29 Haziran 1922 tarihinde bazı sebeplerden hakkında kanunî kovuşturma yapılmak üzere Ankara’ya getirildi ve açığa alındı.  Savaştan sonra Kırmızı Şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. 1923 yılında Eskişehir milletvekili olarak 2. TBMM’ye katıldı. Toplamda 1180 gün milletvekili olarak mecliste yer aldı.

1926 yılında Atatürk’e Suikast Davası olarak bilinen İzmir Suikastı davasında; Kazım Karabekir, Ali Fuat Paşa, Refet Paşa gibi Milli Mücadele komutanlarının sanık olarak yargılandığı, Maliye Bakanı Cavit Bey, Miralay Rasim Bey, milletvekilleri Ziya Hurşit ve Ahmet Şükrü Bey gibi isimleriyle birlikte yargılanan Mehmet Arif Bey, mahkemece suçlu bulunarak İzmir’de idam edildi.