Adana’da devlet destekli tarım teşvikleri, tropikal meyve üretiminin hızla gelişmesine katkı sağladı. Özellikle muz seracılığına yönelik destekler, son sekiz yılda üretim alanının 100 kat artarak 7 bin 500 dekara ulaşmasına imkân tanıdı. Bu büyümenin devletin sağladığı düşük faizli krediler, vergi avantajları ve yatırım teşvikleri sayesinde gerçekleştiği belirtiliyor.

“Seralarda verim açık alana göre daha yüksek”

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Ahencan Tayakısı, seralarda yapılan muz üretiminin verim artışında belirleyici olduğuna dikkat çekti. Tayakısı,
“Dekar başına rekolte 5–8 ton arasında değişiyor. Bakım koşulları iyi olduğunda seralarda açık alana göre çok daha yüksek verim elde ediliyor” ifadelerini kullandı.

Üreticiler teşviklerin etkisini anlatıyor

Devlet teşvikleri, birçok üreticinin seracılığa yatırım yapmasına zemin hazırladı. 2019 yılında 30 dekar alanda muz üretimine başlayan Mustafa Ateş, bir fidenin 5–6 kez hasat verdiğini belirterek yılda 5–7 ton verim elde ettiklerini söyledi.

Ateş, üretim maliyetlerine ilişkin şu bilgileri paylaştı:

• Dekar maliyeti: 30–35 bin TL

• 1 kilogram muz üretim maliyeti: yaklaşık 8 TL

“Teşvikler olmadan bu yatırımı yapmak çok zor olurdu” diyen Ateş, sağlanan finansal desteklerin üretici üzerindeki yükü azalttığını vurguladı.

Kârlılık devam ediyor, ancak dengeli büyüme şart

Seralarda muz üretimi yüksek maliyetlerine rağmen hâlâ kârlı bir yatırım olarak görülüyor. Ancak Ahencan Tayakısı, sektörün kontrolsüz büyüme riski taşıdığına dikkat çekerek şu uyarıyı yaptı:

“Şu an için kârlı bir yatırım; ancak teşvikler aynı yoğunlukta sürerse rekabet artar ve fiyatlar düşebilir. Arz-talep dengesi iyi yönetilmeli.”

Uzmanlar, Adana’nın muz üretiminde Türkiye’de Mersin’den sonra ikinci sıraya yükselmesinin bölgenin ihracat potansiyelini artırabileceğini ancak plansız genişlemenin piyasa dengesini bozabileceğini belirtiyor.

Adana “muz serası şehri” olma yolunda

Gelecek yıllarda devlet teşviklerinin daha sürdürülebilir bir politika çerçevesine oturtulması, seraların enerji verimliliği ve su yönetimi gibi konularda yeni önlemler alınmasıyla Adana’nın daha dengeli ve kalıcı bir büyüme yakalaması bekleniyor.

Bu gelişmelerin hem yeni istihdam imkânları yaratacağı hem de Çukurova’nın tarımsal çeşitliliğini güçlendireceği ifade ediliyor.