Dünya Kadın Hakları Günü her yıl 5 Aralık’ta kutlanıyor. Ayrıca, 5 Aralık 1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde Türk kadınlarına seçme ve seçilme hakkı verildi. 

Kucuksaat.com Kurucusu Taner Talaş, Adana siyaset tarihi araştırmaları kapsamında kadınlara verilen seçme ve seçilme hakkı sonrasında Adana'dan Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne seçilen ilk kadın milletvekilini kaleme aldı.

Fatma Esma Nayman

1889 yılında İstanbul’da doğmuştur. Adana’nın ilk kadın milletvekilidir. Özel Fransız Okulu’nda eğitim almış, 7 yıl İstanbul Bezmialem Kız Lisesi’nde öğretmenlik yapmıştır. 1927 yılında Adanalı avukat Zihni Bey ile evlenen Esma Hanım, Adana’ya yerleşmiş ve Adana Belediye Meclis Üyeliği görevinde bulunmuştur. 1494 gün milletvekilliği yapmıştır. Adana CHP Milletvekili, Türk siyasetinin önemli figürlerinden birisi olan genel sekreterlik ve bakanlık görevleri bulunan Kasım Gülek’in eşi Nilüfer Gülek’in teyzesidir.

1934 yılında Muzaffer Göker tarafından Atatürk’e önerilmiş, Süreyya Özge Evren’in yaptığı inceleme olumlu bulununca listede yer almıştır. Milletvekilliği yaptığı sırada, 3. Dil Kurultayı’nda Kurultay Sekreterliği, Güneş Dil Teorisi ve Dil Karşılaştırmaları komisyonlarında da görev almıştır.

12 Eylül 1938’de Cenevre’de toplanan Milletler Cemiyeti Mutad Asamblesi’ne hükümeti temsil için görevlendirilen heyet içerisinde bulunmuştur. Türk Kadınlar Birliği Üyesi olarak Lahor’da toplanan Bütün Pakistan Kadın Birliği Kongresi’ne Türkiye’den davet edilen heyet içerisinde yer almıştır.

Fatma Esma Nayman; suçlu çocuklar meselesi üzerine TBMM'de yaptığı uzun konuşmasında, çocukları suça iten nedenlerin araştırılmasını ve çocuklara ağır cezalar vermek yerine onları ülkeye yararlı bireyler olarak yetiştirmeye yönelik çalışmalar yapılması gerçeğine dikkat çekmiştir. Çocuğa kelepçe vurulmasına karşı çıkıyor, çocuklar için hapishane yerine "Çocuk Islah Evleri"nin oluşturulması için teklifte bulunmuştur. Ayrıca Adalet Bakanını (Adliye Vekilini), çocuk mahkemeleri kurulmasını isteyen bir tasarı ile mecliste görmek istediğini belirtmiştir.

1 dönem milletvekilliği yapan Esma Hanım, 1946 yılında Anadolu Ajansı’nda İngilizce ve Fransızca mütercimliği yapmış, Milletlerarası Kadın Konseyi Üyeliği, Türkiye Kadın Konseyi Genel Sekreterliği görevlerinde bulunmuştur. Nayman, İngilizce, Fransızca ve Rumcayı anadili seviyesinde bilmekteydi.

7 Aralık 1967’de vefat etmiştir. Zihni Bey ile evliliğinden 2 çocuğu bulunmaktadır.