Türkiye tarımının içinde bulunduğu derin kriz, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şubesi tarafından düzenlenen geniş katılımlı basın toplantısında ele alındı. Toplantıda konuşan ZMO Adana Şube Başkanı Ahencan Tayakısı, tarımın çok boyutlu bir kriz sarmalında olduğunu belirterek, mevcut tablonun yaklaşan bir gıda krizinin habercisi olduğunu söyledi.

Toplantıya CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, TMMOB Yönetim Kurulu Üyesi Sefa Apaydın, Ziraatçiler Derneği Başkanı Kadir Özlem ve çok sayıda ziraat mühendisi katıldı.

Sanayi büyüdü, tarım küçüldü

TÜİK ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı verilerine dikkat çeken Tayakısı, 2025’in ikinci çeyreğinde sanayinin yüzde 6,1, hizmetler sektörünün yüzde 5,2 büyüdüğünü, buna karşın tarım sektörünün yüzde 3,5 oranında küçüldüğünü ifade etti. Tayakısı, bu dengesizliğin gıda arzı açısından ciddi riskler taşıdığını vurguladı.

Meyvede düşüş yüzde 30’u aştı

Bitkisel üretimdeki gerilemenin çarpıcı boyutlara ulaştığını kaydeden Tayakısı, tahıl üretiminde yüzde 12,4, buğdayda yüzde 13,9, arpada ise yüzde 25,9 oranında düşüş beklendiğini söyledi. Meyve, içecek ve baharat bitkilerinde ise üretim kaybının yüzde 30’u aştığını açıkladı.

Destekler reel olarak eridi

Tarımsal desteklerin enflasyon karşısında etkisini yitirdiğini dile getiren Tayakısı, “2010’dan bu yana destekler reel olarak yüzde 25 azaldı. Kanunen milli gelirin yüzde 1’i olması gereken tarımsal destek payı bugün yüzde 0,24’e kadar düştü” dedi. Girdi maliyetleri ile ürün fiyatları arasındaki makasın üretici aleyhine açıldığını vurguladı.

Çiftçi borç batağında

Toplantının en dikkat çekici başlığı ise çiftçi borçları oldu. Tayakısı, üreticinin bankalara olan borcunun 1 trilyon 150 milyar liraya ulaştığını belirterek, bu tablonun sürdürülemez olduğunu söyledi.

Çukurova için uyarı

Çukurova’da kuraklık ve düzensiz yağışların verim kayıplarını artırdığına dikkat çeken Tayakısı, çözüm için havza bazlı, bilimsel ve iklim uyumlu tarım politikalarının hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti. Aksi halde üretimdeki düşüşün kalıcı bir gıda krizine dönüşebileceği uyarısında bulundu.